Film „Solid Gold”, wyreżyserowany przez Jacka Bromskiego, zrobił wiele zamieszania podczas 44. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Film ten pojawiał się, znikał, a następnie ponownie pojawiał się w rywalizacji o Złote Lwy. Jednak za tymi zmianami kryły się dwa kluczowe pojęcia, które są nieodłącznym elementem procesu tworzenia filmu: kolaudacja i koproducent.
Rozumienie kolaudacji
Kolaudacja filmu to termin, który odnosi się do procesu akceptowania ostatecznej formy filmu przez wszystkich koproducentów. Jest to zasadniczo zgodność wszystkich stron, które posiadają prawa pokrewne producenta filmu, na ostateczny kształt produkcji.
Wydaje się proste, ale problem pojawia się, gdy nie ma zgody między koproducentami. Dopiero po udanej kolaudacji można mówić o finalnej wersji filmu, która może być wykorzystywana na różne sposoby – na festiwalach, w kinach i wszelkich innych formach eksploatacji.
A kto ma prawo do kolaudacji filmu i w jakim zakresie? Odpowiedź na to pytanie leży w umowach zawartych przez producenta. Istotne jest, aby prawo zgłaszania uwag podczas kolaudacji ograniczyć do niezgodności filmu ze scenariuszem lub innymi oczywistymi wadami (np. jakością obrazu lub dźwięku), ale aby prawo to nie ingerowało zbyt mocno w swobodę twórczą reżysera i innych współtwórców filmu.
Wpływ koproducenta na film
Termin koproducent odnosi się do osoby lub firmy, która inwestuje w produkcję filmu, często w zamian za udział w zyskach. W umowach koprodukcyjnych, prawo do udziału w kolaudacji jest jednym z kluczowych praw koproducenta.
Ale co jeszcze zawierają umowy koprodukcyjne? Zwykle jest to producent, który zarządza prawami do zatwierdzonej wersji filmu, a koproducentom przysługuje prawo do procentowego wynagrodzenia albo czasem prawo do wyłącznego korzystania przez koproducenta na pewnych polach eksploatacji (np. telewizji naziemnej lub VoD).
Muzyka w filmie i prawa autorskie
Kiedy mówimy o twórczości filmowej, nie możemy zapomnieć o jednym z najważniejszych elementów – muzyce. Muzyka w filmie ma ogromny wpływ na emocje widza i nastrój sceny. Jednak wykorzystanie muzyki w filmie wiąże się z prawami autorskimi.
Prawo filmowe chroni twórczość artystyczną, w tym muzykę. Aby użyć utworu muzycznego w filmie, producent musi uzyskać odpowiednie licencje od właścicieli praw, takich jak kompozytor, autor tekstu, wykonawca, a także wytwórnia płytowa.
Muzyka na Instagramie i Facebooku
Podobnie jak w przypadku filmu, wykorzystanie muzyki na platformach społecznościowych, takich jak Instagram i Facebook, również podlega prawom autorskim. Przy tworzeniu treści na te platformy, ważne jest, aby pamiętać o uzyskaniu odpowiednich licencji na wykorzystanie utworów muzycznych.
Wnioski
Tworzenie filmu to skomplikowany proces, który wymaga zrozumienia i przestrzegania wielu zasad i praw. Od kolaudacji, poprzez prawa koproducenta, do praw autorskich muzyki – wszystko to ma wpływ na ostateczny produkt.
Kiedy następnym razem usiądziesz do oglądania filmu, pomyśl o całym procesie, który stał za jego stworzeniem. Może to zwiększyć Twoje docenienie sztuki filmowej.
W przypadku filmu „Solid Gold”, konflikt między producentem a koproducentem doprowadził do impasu. Sytuację rozwiązał producent, który zdecydował się rozwiązać umowę z koproducentem. To pokazuje, jak ważne jest, aby umowy koprodukcyjne przewidywały różne scenariusze i umożliwiały skuteczną eksploatację filmu.